ریسک و مدیریت ریسک از دیدگاه سیب‌زمینی کاران شهرستان اردبیل

هدف از این تحقیق، بررسی نگرش، منابع ریسک کشاورزی و شناخت راهبردهای مناسب برای مدیریت ریسک از دیدگاه سیب‌زمینی‌کاران می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق اکتشافی بوده که از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق، سیب‌زمینی‌کاران شهرستان اردبیل بوده‌اند. نمونه‌ای متشکل از 130 کشاورز انتخاب و اطلاعات لازم با استفاده از پرسشنامه گردآوری گردید. روایی صوری ابزار تحقیق به کمک متخصصین به دست آمد و برای سنجش پایایی آن یک مطالعه راهنما با 30 نفر کشاورز انجام شد و مقدار آلفا به ترتیب 0/813، 0/906 و 0/676 برای نگرش، منابع و راهبردهای مدیریت ریسک به دست آمد. نتایج نشان داد که اکثر پاسخگویان نسبتاً ریسک‌گریز بودند. از نظر اندازه مزرعه، مشارکت در ترویج، درآمد غیرکشاورزی، ارزش زمین و ماشین‌آلات بین دو گروه تفاوت معنی‌داری وجود داشت. مهم‌ترین منابع ریسک از نظر آنان به ترتیب نوسانات قیمت، فقدان بازار فروش، تغییر عملکرد، تغییرات آب و هوا، خطر مصرف زیاد کودها و کمبود آب بود. در نتیجه تحلیل عاملی شش عامل، شامل ریسک‌های تولید و هزینه، فروش، قوانین و مقررات، پشتیبانی، امنیت و آفات استخراج گردید. چهار استراتژی تغییر زمان کاشت و برداشت، استفاده اشتراکی یا اجاره‌ای از ماشین‌آلات، پیش‌خرید نهاده‌ها و تغییر سیستم آبیاری مهم‌ترین راهبردهای مدیریت ریسک بودند. در نتیجه تحلیل عاملی، سه عامل مدیریت ریسک به اسامی تغییر فناوری، مدیریت هزینه‌ها و استفاده بهینه از منابع استخراج گردید.